KIOSK

Het heelal

De makers kozen ervoor om een metafoor te maken tussen de onmetelijkheid van het heelal en de ondraaglijkheid van een tienerleven. In deze tegel gaan we dieper in op het fenomeen van relativiteit en een aantal termen van de astronomie. Perfect om de les fysica of natuurkunde mee te beginnen!

Maar eerst laten we de makers zelf aan het woord.

Het heelal is onmetelijk groot. Het is alles dat we kunnen aanraken, voelen, waarnemen, meten of detecteren. Het bestaat uit alle levende dingen, planeten, sterren, sterrenstelsels, stofwolken, licht en zelfs tijd.  Er wordt gedacht door wetenschappers dat het allemaal is begonnen met een Oerknal die bijna veertien miljard jaar geleden plaatsvond. De leeftijd van het heelal is dus een kleine veertien miljard jaar!

Ook weet niemand precies hoe groot het heelal is, omdat we de rand niet kunnen zien (als er zelfs een rand is).  Een moderne straaljager zou er een miljoen jaar over doen om naar de ster te gaan die het dichtst bij onze zon staat. En er zijn miljarden sterren doorheen het heelal, het zal dus nog even duren voordat we weten hoe groot het heelal effectief is.

In de voorstelling hoor je regelmatig verwijzingen naar fenomenen uit het heelal.

Hieronder leggen we een paar termen kort uit. Maar wie anders dan Lieven Scheire kan beter uitleggen hoe het heelal werkt?

  • Zwart gat= wanneer een grote ster sterft, ontploft hij en klapt door zijn eigen zwaartekracht in elkaar. De zwaartekracht is zo groot dat ze alles opslokt, zelfs licht. Wat overblijft is een zwart gat. Een zwart gat bestond tot voor kort enkel in theorie. Maar in 2019 kon een wereldwijd netwerk van sterke telescopen toch een zwart gat vastleggen.

  • Big bang= ook de Oerknal genoemd, wordt beschouwd als het ontstaan van het heelal. 14 miljard jaar geleden.
  • Relativiteit= Als je nu in een raket kruipt en aan 290 000 km/sec gedurende 2 jaar rond de zon begint te vliegen, zal er wanneer je terugkomt naar de aarde 40 jaar gepasseerd zijn. Tijd is niet iets absoluuts, maar iets relatiefs, vandaar de naam van de theorie van Einstein.

  • Zonnestelsel = Ons zonnestelsel bestaat uit de zon en alles wat er zich rond beweegt. De grootste en belangrijkste objecten die rond de zon bewegen, zijn de 8 planeten.
  • Melkweg= de Melkweg is het sterrenstelsel waar onze zon, en dus ook de aarde, zich in bevindt. De zon en haar planeten liggen ongeveer halverwege het centrum, in een rustig deel van de Melkweg. Het centrum is heel moeilijk te zien omdat er gas- en stofwolken voor hangen. Wetenschappers denken dat er een massief zwart gat zit in die stofwolken dat alles opslokt dat er te dicht in de buurt bij komt.

Wil je meer weten over de beginselen van het heelal? Op de website van de ESA (Europese Ruimtevaart Organisatie) leggen ze alle concepten stap voor stap uit.

Denkopdracht

  • Wat zou er achter een zwart gat zitten, zou er een nieuwe dimensie zijn, of eerder niets? Laat je fantasie de vrije loop.
  • Hoe zou het voelen om opgeslokt te worden door een zwart gat?

Achteraf

Met welke momenten in de voorstelling link je de volgende concepten? En waarom? Wat is de link met het verdriet van Lulu?

  • Relativiteit
  • Big Bang
  • Zwart gat